stawić się
  • stawić czoło
    21.12.2013
    21.12.2013
    Jak się odmienia czasownik stawić (występujący w zwrotach stawić opór i stawić czoło) w czasie teraźniejszym i przyszłym?
  • stawić – czoło czy czoła?
    28.05.2009
    28.05.2009
    Szanowni Państwo,
    czy musimy stawić czemuś czoła, czy czoło? Słowniki poprawnej polszczyzny z lat 90. podają jedynie przypadek czoło, natomiast te, które wydano w ostatnich latach, podają jako poprawne obydwie formy i jako pierwszą zamieszczają czoła.
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Pozdrawiam
    Anna Baziór
  • Radź o sobie
    29.06.2020
    29.06.2020
    Proszę o pomoc w rozwikłaniu zagadki znaczenia wyrażenia radzić o sobie zaczerpniętego z poezji Wacława Potockiego. Radź o sobie Lachu – jaką myśl zawiera w sobie ten tekst?
    Dziękuję i pozdrawiam serdecznie.
  • obejść staw – po ran enty
    21.11.2013
    21.11.2013
    Witam.
    Otóż nurtuje mnie jedno zagadnienie. Jak powinno brzmieć zdanie: „Jaś obszedł staw więc staw został…” (?). Obszednięty? Obszedłszy? – no właśnie jak to powinno poprawnie brzmieć?
    Pozdrawiam i dziękuję z góry za odpowiedź
  • Osobiście tam nie byłem
    3.11.2015
    3.11.2015
    Szanowni Państwo,
    kiedy powiedziałem znajomemu, że znam pewne miejsce, ale nie byłem tam osobiście, zapytał, czy można być gdzieś nieosobiście. Odpowiedziałem, że nie można, ale czasem pojawiają się w wypowiedziach takie puste semantycznie słowa, które po prostu coś podkreślają. Odrzekł, że idąc tym tropem, można by właściwie cofać się do tyłu, bo do tyłu podkreśla kierunek cofania. Zacząłem się zastanawiać, czy nie ma racji, tzn. czy być gdzieś osobiście nie jest po prostu pleonazmem.
  • Babimost, Białystok i Krasnystaw
    12.01.2004
    12.01.2004
    Czym różni się gramatycznie nazwa miasta Białystok od Babimost? Przecież jeżeli mieszkam w Białymstoku, to i w Babimmoście, a jeżeli w Babimoście, to i w Białystoku! Osobiście odmieniam wszystkie tego typu nazwy (ze świadomością, że źle czynię, ale chyba tylko chwilowo…) „bezznaczeniowo” – czyli nie utożsamiam tych wyrazów z mostem będącym własnością płci pięknej, ani ze zboczem góry o barwie białej. Krasnystaw zaś jest już poza konkurencją – wszak w języku polskim nie istnieje słowo krasny!
  • szlak + przyimek

    16.05.2023
    16.05.2023

    Dzień dobry,

    mam pytanie dotyczące poprawności użycia „nad” lub „na” w „szlak nad Morskie Oko” czy „szlak na Morskie Oko”. W różnych tekstach, głównie artykułach w prasie pojawiają się obydwie wersje i przyznam się szczerze, że zwątpiłam w swoje rozeznanie. Interesuje mnie więc, a wręcz męczy, które z nich rzeczywiście jest poprawne. Być może obydwa? I przy okazji, jeśli można prosić, to przydałaby się jakaś ogólna wskazówka ich użycia ze słowem "szlak (rozumiany jako droga)" typu szlak nad rzekę/morze/jezioro/staw itp.

    Serdecznie dziękuję!

  • stado i stadion
    7.12.2011
    7.12.2011
    Szanowni Państwo!
    Bardzo proszę o poinformowanie mnie, jaką etymologię ma słowo stado? Czy ma to coś, choćby odlegle, wspólnego ze stadniną, stadionem, czasownikiem stać oraz angielskimi stable 'stajnia' oraz stand 'stać', 'stojak'?
  • Stawający do aktu

    10.05.2022
    10.05.2022

    Skąd wzięła się, używana nagminnie przez notariuszy, forma „stawający do aktu”?

    Można stawać (do boju, a więc i do aktu zapewne), byliby to więc „stający do aktu”. Można stawić się u notariusza, zatem teoretycznie mógłby być „stawiający się do aktu”. Formy „stawający” nie widzę w słownikach i razi mnie ona przy czytaniu każdego współczesnego aktu notarialnego.


    Pozdrawiam serdecznie

    Stanisław Winiecki

  • Wychodzić naprzeciw problemom

    27.05.2022
    27.05.2022

    Szanowni Państwo,

    dwukrotnie spotkałem się ostatnio z użyciem zwrotu „wychodząc naprzeciw problemom (...)”. Sformułowanie „wychodzić naprzeciw” kojarzyłem raczej z dawnym zwyczajem witania gości w pół drogi i zastosowaniem w przenośnym znaczeniu 'spełniać czyjeś oczekiwania'. Czy jednak choć w części nie pokrywa się ono zakresem z innym stałym związkiem frazeologicznym "stawiać czoła"?

    Z wyrazami szacunku,

    Jacek Wojaczyński, Wrocław

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego